Rys historyczny miejscowości od jej początków do okresu wojennego.
Historia
Wieś Nieciszów (niem. Netsche) wymieniana jest w dokumencie z 1288 r., jako Necischow – w wykazie miejscowości płacących dziesięcinę na rzecz Zakonu Krzyżowców z Gwiazdą.
1306 r. jej nazwa brzmiała Neczow.
Od 1312 r. miejscowość leżała w obrębie księstwa oleśnickiego, które wraz całym Śląskiem.
W 1348 r. przeszło pod panowanie czeskie, potem (1460-90) pod panowanie węgierskie.
W 1495 r. księstwo oleśnickie otrzymali czescy książęta Podiebradowicze (1495-1647), którzy od 1538 r. zaczęli wprowadzać luteranizm (konfesja ewangelicko-augsburska). Istotną rolę w rozwoju wyznania odegrał Karol II – za jego panowania (1587–1617) księstwo oleśnickie zmieniło swoje oblicze wyznaniowe.
Przejście w 1526 r. Śląska pod panowanie katolickich Habsburgów na kilkadziesiąt lat zatrzymało rozwój luteranizmu; w latach 1653-54 księstwo oleśnickie objęła akcja redukcji kościołów ewangelickich. W latach 1647-1792 księstwo było w rękach dynastii Wűrtembergów, w latach 1792-1815 należało do książąt brunszwickich, w latach 1815-1884 do Welfów.
W 1884 r. stało się uposażeniem następcy tronu pruskiego z dynastii Hohenzollernów. Właścicielem Nieciszowa i Piszkawy odnotowanym w 1531 r. był Mikołaj von Falkenberg z linii Klose. Rodzina miała we władaniu kilka wsi w okolicy Oleśnicy. Po nim nastał Kacper von Falkenberg, wzmiankowany w 1593 r. – sędzia dworski i ziemski księstwa oleśnickiego, który zmarł w 1611 r. W 1641 r. wzmiankowany jest Hanns von Falkenberg. W 1691 r. właścicielami wsi byli Hans Heinrich i Hans Albrecht von Siegroth. W 1700 r. majątek przejął Kacper Leonard M. von Pritwitz, którego potomek wzmiankowany jest jeszcze w 1785 r. Po nim – von Seidlitz.
W 1785 r. we wsi istniał folwark, szkoła i młyn wodny. Wśród 287 mieszkańców było 17 gospodarzy, 26 zagrodników, 3 chałupników. U schyłku XVIII w. Nieciszów przeszedł na własność książąt linii brunszwickiej, wymienianych jeszcze w 1830 i 1845 r. W 1845 r. wieś podzielona była na część gminną i część należącą do majątku książęcego. Wymieniany jest tu folwark (1871–1875 r.), browar, młyn wodny, szkoła ewangelicka, 61 domów, 499 mieszkańców, w tym 29 katolików i 8 Żydów. Ewangelicy należeli do kościoła ewangelickiego w Oleśnicy.
W 1884 r., po śmierci ostatniego z książąt, część wsi weszła w skład majoratu księcia Fryderyka Augusta Saskiego, potem jego następcy – króla Fryderyka Augusta – do II wojny światowej. W 1867 r. we wsi mieszkało 507 ludzi, w 1871 r. – 62 budynki mieszkalne, 117 gospodarczych i 515 mieszkańców. W 1926 r. we wsi mieszkało 609 osób.
Ewangelicy w Nieciszowie w 1683 r. (Sprawozdanie z wizytacji kościelnej) należeli do parafii oleśnickiej, wśród ludności przeważała ludność niemieckojęzyczna. Do 1824 r. w Oleśnicy użytkowali dwa kościółki cmentarne ( pw. św. Mikołaja i pw. św. Anny), które później zostały zniesione wraz z cmentarzami. W 1925 r. wśród mieszkańców Nieciszowa było zaledwie 8, 4 % katolików. Likwidacja cmentarzy ewangelickich w Oleśnicy w 1824 r. dała asumpt do powstania lokalnych cmentarzy wiejskich. Najstarszy nagrobek znaleziony na cmentarzu w Nieciszowe nosi datę 1909, stad wniosek, że cmentarz został założony najpóźniej w pocz. XIX w. Był ostatnim miejscem spoczynku dla ludności
niemieckiej wyznania ewangelickiego. Ostatnie pochówki na cmentarzu dokonywane były zapewne na przełomie 1944/1945 roku. Po wojnie ze względu na brak opieki pokoleniowej i proces niszczenia „wszystkiego co niemieckie” oraz przychylną politykę władz zezwalającą na rozbiórkę cmentarzy innowierczych i wykorzystania kamienia na cele publiczne lub prywatne – nagrobki cmentarza zostały zdewastowane.
Informacje otrzymane od Pani Marioli Fluder (Urząd Gminy Oleśnica), oraz dane zebrane z różnych źródeł.
Statystyki
Garść różnych ciekawych statystyk znalezionych w niemieckich źródłach:
Statystyki:
| 1867 | 507 mieszkańców |
| 1871 | 62 budynki mieszkalne, 117 gospodarstw domowych, 515 (powyżej: 302) mieszkańców, 20 analfabetów |
| 1876 | 45 koni, 189 sztuk bydła (OeK str.135 / 03.08.1777) |
| 1877 1881 | Podatek komunalny 1213,63 marek; (OeK 08/10/1877) 1 możliwe stanowisko nauczyciela. Wsparcie państwa 205,50 marek do 31 marca 1882 (OeK str. 103, 1881) |
| 1905 | 1905: Powierzchnia: 389,3 ha, 56 domów, 98 gospodarstw domowych, 353 mieszkańców: 311 ew., 40 kat. / 5 pol. |
| 1926 | 609 mieszkańców |
| 1939 | 439 ha. / Gospodarstwa domowe / 467/512 mieszkańców |
| 1988 | Gmina, mieszkańcy Nieciszowa |
Zabudowania:
| 1871-1875 | 1871 Mühle: 2 domy, 13 mieszkańców Lipmann, JW & Bielschowsky, Societät der große Mühle Oels i amerykański młyn w Netsche koło Bohrau) 1875 (Adr75 str. 100 B) |
| 1905 | Mühle: (prawdopodobnie Ksp. Raake) 1 budynek mieszkalny, 11 mieszkańców |
| 1939 | Alte Mühle am Oelsbach już nie działa Zamieszkały przez pracowników z saksońskiej administracji leśnej (UMB 200) |
| 1905 | Towar na terenie gminy Netsche nr 1177 PE Bohrau 4 km F Netsche, Ag. eK. kK. Olej 5 km. A. St. Ludwigsdorf (GA26 201/202) Dobrze; Powierzchnia: 39,1 ha, podatek 622 marki, właściciel: Paul Bagusche I. 462 marki, właściciel: Jul. Günther F 24 osiedle Bohrau: powierzchnia: 27 hektarów podatek 430 marek, Paul Gusinde |